Diyaliz Kateteri

Diyaliz kateteri, böbrek yetmezliği yaşayan hemodiyaliz tedavisi gören hastalarda kanın vücut dışına alınarak diyaliz makinesinde temizlenmesini sağlayan ince, steril bir tüptür.
Bu kateter, diyaliz cihazı ile damar sistemi arasında bağlantı kurar. Genellikle boyun (juguler ven), göğüs (subklavian ven) veya kasık (femoral ven) bölgelerine yerleştirilir.
Kateter, damar yolu açılmasının zor olduğu veya fistül ameliyatı henüz yapılamayan hastalarda acil veya geçici çözüm olarak kullanılır.

1. Diyaliz Kateteri (Hemodiyaliz Kateteri) Nedir?

2. Diyaliz Kateteri Hangi Durumlarda Kullanılır?

Diyaliz kateteri, genellikle şu durumlarda tercih edilir:

• Kronik böbrek yetmezliği olan ve acilen diyalize alınması gereken hastalarda,
• Akut böbrek yetmezliği veya böbreklerin ani çalışamaz duruma gelmesi
• Fistül olgunlaşması beklenen hastalarda,
• Fistül veya greft tıkanıklığı gelişmiş durumlarda,
• Damar yapısı uygun olmayan kişilerde,
• Geçici diyaliz ihtiyacı bulunan akut böbrek yetmezliği hastalarında.

Kateter, özellikle hemodiyaliz tedavisinde damar yolu erişimi için en önemli araçlardan biridir.
Amaç, güvenli ve yeterli kan akışı sağlayacak bir damar erişimi oluşturmaktır. Bu sayede diyaliz seansları verimli ve hasta güvenliği yüksek şekilde gerçekleşir.

3. Diyaliz Kateteri Çeşitleri

➤ Geçici Diyaliz Kateteri Nereye Nasıl Takılır?
Geçici diyaliz kateteri, kısa süreli kullanım içindir.
Genellikle boyun (juguler) veya kasık (femoral) damarına lokal anestezi altında takılır.
İşlem süresi ortalama 10–20 dakika sürer.
Steril koşullarda takılan bu kateter, birkaç gün ila birkaç hafta kullanılabilir.
Takılması kolay, fakat enfeksiyon riski kalıcı kateterlere göre daha yüksektir.

➤ Kalıcı Diyaliz Kateteri Nereye Nasıl Takılır?
• Kalıcı diyaliz kateteri (tünelli kateter), uzun süreli diyaliz tedavilerinde tercih edilir.
Bu kateter, boyun veya göğüs duvarından geçirilip ana toplardamara yönlendirilir.
Cilt altına yerleştirilen tünel kısmı sayesinde enfeksiyon riski daha düşüktür.
Takıldıktan sonra aylarca veya yıllarca güvenle kullanılabilir. Fistül açılamayan veya damar yapısı uygun olmayan hastalarda kullanılır.

Hangi Tür Seçilmeli?
Kararı, hastanın damar durumu, tedavi süresi ve geçmiş müdahalelerine göre uzman hekim verir.
Uzun süreli tedavilerde kalıcı diyaliz kateteri daha avantajlıdır.

4. Diyaliz Kateteri Nasıl Takılır?

Diyaliz kateteri takılması, girişimsel radyoloji uzmanları tarafından, steril ortamda ve genellikle ultrason eşliğinde yapılır.

Hasta uygun pozisyona alınır.
Bölge antiseptik solüsyonla temizlenir.
Lokal anestezi uygulanır.
Damar iğnesiyle girilir, kılavuz tel yerleştirilir.
Kateter doğru pozisyona ilerletilerek sabitlenir.
Pansuman yapılır ve pozisyon doğrulaması röntgenle sağlanır.
Kateterden kan akışı testi yapılarak işlem tamamlanır.

İşlem ortalama 20–60 dakika sürer. Genellikle aynı gün taburculuk mümkündür.

5. Diyaliz Kateteri Hangi Bölüm, Kim Takar?

Diyaliz kateteri takma işlemi, hastanelerde Girişimsel Radyoloji Bölümü tarafından gerçekleştirilir.
Bu birim, damar yolunu röntgen ve ultrason eşliğinde görüntüleyerek kateterin en uygun bölgeye güvenli şekilde yerleştirilmesini sağlar.
Magnet Hastanesi Girişimsel Radyoloji ekibi, bu konuda deneyimli hekimler tarafından hasta güvenliğini ön planda tutarak işlem yapar.

6. Diyaliz Kateteri Nereye Takılır?

Kateter genellikle şu bölgelere takılır:

• Boyun (juguler ven)
• Göğüs (subklavian ven)
• Kasık (femoral ven)

Seçim hastanın damar yapısına, mevcut tıbbi durumuna ve tedavi süresine göre yapılır.

7. Diyaliz Kateteri Riskleri

Her tıbbi işlemde olduğu gibi diyaliz kateteri de bazı riskler taşır:

• Enfeksiyon
• Kanama veya hematom oluşumu
• Damar tıkanıklığı
• Kateterin yerinden çıkması
• Tromboz (pıhtı oluşumu)

Ancak bu riskler, steril koşullarda ve deneyimli ekiplerce yapılan işlemlerde minimum seviyededir.

8. Diyaliz Kateteri Takılması Ne Kadar Sürer?

Kateterin türüne göre değişmekle birlikte:

• Geçici kateter: Yaklaşık 10–20 dakika,
• Kalıcı kateter: Yaklaşık 30–45 dakika sürer.

İşlem sonrası hasta kısa süre gözlem altında tutulur.

9. Diyaliz Kateteri Takıldıktan Sonra Nelere Dikkat Edilmeli?

• Kateter bölgesi temiz, kuru ve kapalı tutulmalıdır.
• Kateter hattı çekilmemeli, bükülmemeli, zorlanmamalıdır.
• Diyaliz sonrası pansuman yenilenmelidir.
• Ağrı, kızarıklık, ateş veya akıntı durumlarında hekime başvurulmalıdır.
• Kateterin bağlı olduğu bölgeye baskı uygulanmamalıdır.

Bu önlemler, diyaliz kateteri enfeksiyonu riskini büyük ölçüde azaltır.

10. Diyaliz Kateteri Enfeksiyon Belirtileri

Kateter enfeksiyonu belirtileri şunlardır:

• Kateter çevresinde kızarıklık veya şişlik,
• Akıntı veya kötü koku,
• Ateş, titreme,
• Diyaliz sırasında ağrı veya yanma hissi.

Bu durumlarda hemen doktor veya diyaliz merkezine başvurulmalıdır.

11. Diyaliz Kateteri Bakımı ve Temizlik Önerileri

• Kateter çevresi her gün kontrol edilmeli ve steril şekilde temizlenmelidir.
• Eller mutlaka yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir.
• Kateter hattına kan pıhtısı veya tıkanıklık oluşmaması için düzenli heparin yıkaması yapılır.
• Kateter pansumanı her diyaliz sonrası değiştirilmelidir.
• Kateter etrafındaki cilt kızarık veya hassas hale geldiyse enfeksiyon şüphesi vardır.

Düzenli bakım sayesinde kateter ömrü uzar ve hasta konforu artar.

12. Diyaliz Kateteri Tıkanıklığı ve Enfeksiyon Riski

12.1. Tıkanıklık Nedenleri:

• Kan pıhtısı oluşumu
• Kateter ucunun damar duvarına yapışması
• Kateterin yer değiştirmesi veya bükülmesi
• Basınç dengesizliği veya geri akış problemi

Belirtileri arasında düşük akış, diyaliz sırasında alarm veya basınç artışı yer alır.
Tedavide heparin flush, trombolitik uygulama veya gerekirse kateter değişimi yapılır.

12.2. Enfeksiyon Belirtileri:

• Ateş, titreme
• Kateter çevresinde kızarıklık, akıntı, ağrı
• Diyaliz sırasında üşüme

Bu durumda kateter kültürü alınır, antibiyotik başlanabilir veya kateter çıkarılabilir.
Hijyen ve düzenli bakım enfeksiyon riskini büyük ölçüde azaltır.

13. Diyaliz Kateterinden Diyaliz Alınamıyorsa Ne Yapılır?

• Kateter pozisyonu kontrol edilir. (ultrason veya floroskopi ile).
• Tıkanma veya pıhtı varsa (trombolitik tedavi) kateter yıkaması yapılır.
• Akış sorunu sürerse girişimsel radyoloji değerlendirmesi gerekir.
• Gerekirse kateter değiştirilir veya fistül açılması planlanır.

Bu tür durumlar genellikle kısa sürede çözülebilir, ancak zamanında müdahale çok önemlidir.

14. Diyaliz Kateteri Nasıl Çıkarılır?

Kateter çıkarma işlemi de girişimsel radyoloji tarafından yapılır.
Lokal anestezi altında, steril koşullarda kısa sürede tamamlanır.
Çekim sonrası pansuman yapılır ve bölge bir süre kapalı tutulur.

15. Uzun Süreli Kateter Kullanımı ve Değişim Süreci

• Kalıcı kateterler aylarca 6ay- 2 yıl kullanılabilir ancak düzenli kontrol edilmelidir.
• Kateterin işlevi azaldığında veya enfekte olduğunda yenisiyle değiştirilir.
• Uzun vadede arteriovenöz fistül (AVF) gibi doğal damar yolları tercih edilir.
• Günlük yaşamda kateter bölgesini korumak, suyla temastan kaçınmak önemlidir.

16. Ankara Diyaliz Kateteri Magnet Hastanesi’nde Takılması

Magnet Hastanesi Girişimsel Radyoloji Bölümü, diyaliz kateteri takma ,bakım ve kateter değişim işlemlerini işlemlerini steril ortamda, ileri görüntüleme sistemleri eşliğinde gerçekleştirir.

Hastalarımıza;
• Deneyimli hekim kadrosu,
• SGK anlaşmalı hizmet,
• Hızlı randevu ve takip desteği,
• Enfeksiyon kontrol protokolüne uygun bakım hizmeti

sağlanmaktadır.

Ankara’da diyaliz kateteri taktırmak isteyen hastalar, Magnet Hastanesi’ne başvurarak güvenli ve konforlu bir işlem süreci geçirebilirler. Hastane, steril ameliyathane koşulları, görüntüleme destekli kateter yerleştirme teknikleri ve SGK anlaşmalı yapısıyla hastalar için güvenli bir tercih sunmaktadır.

17. Sık Sorulan Sorular

Diyaliz kateteri ne kadar kalır?
Geçici kateter 1–4 hafta, kalıcı kateter ise 6 ay–2 yıl kadar kullanılabilir.
Diyaliz kateteri acıtır mı?
Lokal anestezi altında yapıldığı için işlem sırasında ağrı hissedilmez.
Kateter enfeksiyonu nasıl anlaşılır?
Kızarıklık, ateş, akıntı ve ağrı en yaygın belirtilerdir.
Kateter tıkanırsa ne yapılır?
Heparinle yıkama, girişimsel radyoloji ile açma veya değişim uygulanır.
Diyaliz kateteri SGK tarafından karşılanıyor mu?
Evet, SGK anlaşmalı merkezlerde kateter takılması ve bakımı ücretlendirilmez.
Magnet Hastanesi’nde kateter taktırabilir miyim?
Evet, Magnet Hastanesi Girişimsel Radyoloji Bölümü bu işlemi deneyimli hekimler eşliğinde gerçekleştirmektedir.
Kateter ne kadar süre kalır?
Geçici olanlar birkaç hafta, kalıcı olanlar aylarca hatta yıllarca kullanılabilir.
Kateter enfekte olursa ne olur?
Ateş, titreme veya kızarıklık varsa hemen doktora başvurulmalıdır.
Kateterle banyo yapılabilir mi?
İlk haftalarda önerilmez. Daha sonra doktor izniyle su geçirmez örtü kullanılarak yapılabilir.
SGK bu işlemi karşılıyor mu?
Evet, SGK, tıbbi endikasyon varsa diyaliz kateteri takma işlemini karşılar.
Magnet Hastanesi, SGK ile anlaşmalı merkezler arasında yer alır.
Ankara’da diyaliz tedavisi nasıldır?
Ankara şehir genelinde hem devlet hastanelerine bağlı diyaliz üniteleri hem de modern donanıma sahip özel diyaliz merkezleri, özel hastaneler bulunmaktadır. Bu merkezlerde hemodiyaliz, periton diyalizi ve ev tipi diyaliz gibi farklı tedavi seçenekleri sunulmaktadır. Ankara’daki diyaliz hastaneleri, SGK anlaşmalı olmaları sayesinde hastaların büyük bir kısmına ücretsiz veya düşük maliyetli hizmet verirken, özel hastane ve özel diyaliz merkezleri kişiye özel bakım, konforlu ortam ve esnek seans saatleriyle öne çıkar.
Diyaliz kateter fiyatları ne kadar?
Diyaliz kateteri damar yolu erişimini sağlamak için kullanılan medikal bir araçtır.
Kateterin türüne (geçici veya kalıcı), kullanılan malzemenin kalitesine ve işlemin yapıldığı hastane ya da merkeze göre değişiklik göstermektedir. Ankara’daki birçok özel hastane ve girişimsel radyoloji merkezi, diyaliz kateteri takılması işlemini kısa sürede, steril koşullarda ve uzman hekimler eşliğinde gerçekleştirmektedir.

18. Özel Magnet Hastanesi

Diyaliz kateteri, hemodiyaliz tedavisi alan böbrek yetmezliği hastalarının yaşam kalitesini sürdürebilmeleri için hayati önem taşır.
Güvenli takılma, düzenli bakım ve enfeksiyon kontrolü ile uzun süre sorunsuz şekilde kullanılabilir.
tedavi başarısını doğrudan etkiler.
Ankara Magnet Hastanesi, bu alanda modern tıbbi donanımı ve uzman ekibiyle Ankara’da öncü merkezlerden biridir.